Change of plans

Het is rommelig in Nicaragua. Het begon met af en toe omlopen om protestmarsen te ontwijken. De eerste verstoring van onze uitstapjes was het uitstellen van ons bezoek aan het dak van de witte kathedraal in León. Via social media volgden we de situatie. De berichtgeving is tegenstrijdig. Je leest zorgwekkende berichten over blokkades die uitmonden in geweld, maar ook berichten uit diverse plaatsen in het land dat het rustig is en het leven gewoon doorgaat. De berichtgeving is gekleurd door aan de ene kant mensen die willen laten zien wat voor ergs de president allemaal aanricht en aan de andere kant lokale ondernemers die vrezen dat alle toeristen, en dus hun inkomsten, zullen verdwijnen. De waarheid zit ergens in midden, maar het is duidelijk niet normaal in het land. Het is maandag, we zijn net terug van een tweedaagse wandeling in het afgelegen Miraflor. Daar merkten we echt niets van de situatie, maar terug in Estelí wordt duidelijk dat er iets serieus mis is. We hakken de knoop door, wij willen hier weg!

We ondernemen stappen om onze plannen te wijzigen. We gaan niet, zoals eerder gepland, met de bus naar Granada, maar we nemen een dag om ons vertrek uit Nicaragua te organiseren. Terwijl we transport proberen te regelen merken we dat het menens is. Bussen rijden niet meer en de bussen die wel zijn vertrokken zijn vast komen te zitten in wegblokkades. Uittocht per bus naar Costa Rica of zelfs naar het dichtbijgelegen Honduras lijkt onmogelijk. De mensen in Estelí bij ons hotel, bij reisbureaus, bij het agentschap van de bussen, zijn zo vriendelijk en willen zo graag helpen, maar ze weten het gewoon ook niet.

We zoeken hulp bij Esther, een Nederlandse eigenaresse van een bed & breakfast in het noorden van Estelí. We volgen haar al een tijdje op social media omdat ze via dat kanaal de Nederlanders in Nicaragua op de hoogte houdt en ze probeert te helpen. Esther werkt met een vaste chauffeur die bereid is om ons naar het vliegveld in Managua te brengen. Dat lijkt ons ticket het land uit, dus we boeken een vlucht voor de volgende ochtend naar Costa Rica. Om half twee in de middag staat chauffeur Luis voor de deur met een nette Toyota station wagen. De regen komt met bakken uit de hemel, tekenend voor de sfeer. We vragen Luis naar de situatie. Hij antwoordt dat hij het ook niet precies weet, maar dat hij contact heeft met vrienden die ook onderweg zijn, of Managua al bereikt hebben. Vamos a ver, we gaan het zien.

De route naar Managua gaat over een belangrijke snelweg, de Panamericana. Dit is een prima weg en de slagader van het verkeer in Nicaragua. Het is ook wel meteen de enige fatsoenlijke weg van noord naar zuid en dat maakt de reis van vandaag moeilijk. De eerste meters richting het zuiden merken we al dat het geen gewone reis gaat worden. Bij benzinestations staan gigantische rijen auto’s. Er is geen benzine meer in Estelí omdat de bevoorrading wordt geblokkeerd door actievoerders. Dat is geen goed teken. Al snel lopen we vast op de grote weg naar het zuiden van de stad. Luis heeft contact met zijn vrienden en we slaan af om de grote weg te omzeilen. De weggetjes buiten de Panamericana zijn onverhard en de regen helpt ons hier niet. De auto glibbert en hobbelt door de modder, maar we komen stapje voor stapje verder naar het zuiden.

Helaas blijkt de inspanning om via de kleine weggetjes de stad uit te komen tevergeefs. De stad is een trechter en alle uitwegen aan de zuidkant zijn dicht. Luis probeert nog te praten met de actievoerders dat er twee witte mensjes naar het vliegveld moeten, maar het mag niet baten. Na anderhalf uur zoeken geven we het op. Luis belt Esther en we krijgen haar aan de telefoon. Wat nu? Kom maar naar de bed & breakfast, dan wachten we een tijdje of de blokkades worden opgeheven.

We praten een tijdje met Esther en met een ander Nederlands stel over de situatie. Zij zijn drie weken op vakantie en zien hun hele vakantie in het water vallen. Esther wil heel graag geloven dat de situatie weer rustig zal worden, maar ook zij maakt zich duidelijk zorgen over de toekomst van het land. Ze treft voorbereidingen om met haar man naar Nederland te gaan want als het komt tot militair ingrijpen is de kans groot dat iedereen in Nicaragua onteigend wordt van land en stenen. Na een verfrissend sapje belt Luis. Er is een mogelijkheid om met een jeep met vierwielaandrijving over bergwegen de stad te verlaten. Een vriend van Luis heeft zojuist deze route gereden en is hard op weg richting Managua. Een kwartiertje later staat Luis met zijn jeep voor de deur. We bedanken Esther en we gaan voor poging twee.

Het is eerst nog flink zoeken naar een uitweg naar de bergwegen, maar als we een gaatje hebben gevonden lijkt het voortvarend te gaan. De sterke jeep sleept ons dapper over de modderige en rotsachtige paden. Af en toe moet er gemanoeuvreerd worden met tegenliggers, maar we gaan goed. Het is bijzonder om te zien wat een saamhorigheid er bestaat onder de mensen die proberen hun weg te vinden. Iedereen helpt iedereen en we komen er samen uit. We lachen zelfs even omdat het ook wel een mooi avontuur is met de jeep.

Na een goed uur hobbelen bereiken we plotseling weer asfalt. We zijn weer op de Panamericana, negen kilometer ten zuiden van Estelí. Het voelt als een overwinning en we rijden met goede moed over de te lege snelweg naar het zuiden. Enkele tientallen kilometers gaat het goed, maar dan rijden we een file in. Er is een blokkade en niemand wordt doorgelaten. Het is droevig. De demonstranten hebben redenen om onvrede te hebben met de president, maar op deze manier raken ze niet de overheid maar juist de gewone bevolking en de toeristen die oh zo belangrijk zijn voor dit mooie land. We wachten een tijdje langs de weg en Luis belt rond. Even later lijkt er een oplossing te zijn. Er is weer een route om de blokkade heen. De vierwielaandrijving bewijst zijn nut en we komen ook succesvol om deze blokkade heen. Onderweg komen we wel restanten van oude blokkades tegen, zoals verbrande autobanden en grote stukken stenen op de weg. Een teken dat deze omweg ook niet altijd beschikbaar is geweest.

Een klein stukje voorbij de blokkade komen we de Panamericana weer op. Weer een hindernis genomen, maar nog honderdvijftig kilometer te gaan. Onze volgende zorg is Sebaco, een plaatsje waar gisteravond een blokkade hardhandig is verwijderd door de politie. Sebaco is verder belangrijk omdat er een brug ligt over een rivier. Omrijden is geen optie, dus die brug is de levenslijn naar Managua. Tot onze grote vreugde is Sebaco verlaten. De resten van blokkades getuigen van niet veel goeds, maar de brug is vrij. Dit voelt voor ons alledrie als een grote opluchting. We gaan er weer voor!

We rijden tientallen kilometers zonder problemen over de snelweg. Het is rustig op de weg. Dat baart wel zorgen, maar voorlopig vreten we kilometers. Het begint al donker te worden en we krijgen weer een stevige bui op ons dak. Misschien gaat dit ons wel helpen want de demonstranten zullen toch niet in deze stortregen buiten blijven staan? De voorspoed eindigt bij het plaatsje Las Maderas. Het verkeer stopt op en het is hier duidelijk mis. De bevolking van het dorpje heeft zich verzameld langs de weg. Ze praten en zoeken steun bij elkaar. Luis mengt zich in de gesprekken om te achterhalen wat er precies gaande is. In de verte zien we brandende autobanden en een lange sliert auto’s in twee richtingen. Het lijkt erop dat we hier niet doorgelaten gaan worden. In de file staan volle chickenbussen, grote vrachtwagens en personenauto’s. Het is opvallend hoeveel saamhorigheid er is tussen de getroffen chauffeurs, hun passagiers en de mensen uit het dorp. Iedereen wil vooral weten waar we aan toe zijn.

We wachten een poos op wat er gebeurt en op een zeker moment lijkt er in de verte wat beweging te ontstaan in de sliert koplampen. Het lijkt erop dat de demonstranten sporadisch auto’s doorlaten. De vrachtwagens kunnen nog geen kant op maar een aantal personenauto’s wurmt zich uit de rij en probeert over de andere weghelft en door de berm naar voren te rijden. Luis vraagt aan ons wat biljetjes geld, misschien kunnen we met een kleine bijdrage onze doortocht kopen. Ook wij trekken langzaam op langs de file richting de barricade. We rijden helemaal tot het punt waar de actievoerders het verkeer tegenhouden. De jongemannen dragen shawls om hun mond. Dit is symbolisch voor de stelling dat ze monddood worden gemaakt, maar het ziet er vooral ook dreigend uit.

Wij staan links van de weg in de berm, pal naast een rij brandende autobanden. Voor ons liggen grote stenen waardoor nu ook de berm is afgesloten voor doorgaand verkeer. Doordat veel auto’s naar voren zijn gereden en nu links en rechts in de berm voor de barricade staan begint het rommelig te worden. Dit merken de demonstranten ook en ze lijken bang te zijn de controle te verliezen. Vanaf nu gaat er niets meer door! Om dit statement kracht bij te zetten wordt er een tweede rij banden en stenen neergelegd, nu achter onze auto waardoor we niet meer vooruit en niet meer achteruit kunnen. We staan vast. Luis en een aantal andere chauffeurs zijn in gesprek met de actievoerders, maar er is even geen gesprek meer mogelijk. Niemand gaat er meer door! Louis komt terug naar de auto en hij voelt zich duidelijk ook niet meer op zijn gemak. Het is beter als we proberen ons terug te trekken zegt hij. Met twintig keer steken probeert Louis de auto vrij te krijgen. Bij het manoeuvreren komt de mooie nieuwe jeep hard in aanraking met een rots. Ai! Maar het lukt om de neus in de goede richting te draaien. Weliswaar terug naar waar we vandaan komen, maar in ieder geval weg van hier.

De politie is in deze situatie in geen velden of wegen te bekennen en dat is maar goed ook. Als het zou komen tot een confrontatie tussen de demonstranten en de politie, dan kunnen er in het heetst van de strijd vervelende dingen gebeuren. Dit is ook meteen het wrange van de situatie. De demonstranten zijn helemaal niet boos op al deze gedupeerde reizigers bestaande uit lokale bevolking en toeristen. Ze zijn boos op de regering en waarschijnlijk proberen ze een harde ingreep van de politie uit te lokken om aan de wereld te laten zien hoe onrechtvaardig ze behandeld worden. We weten dus dat niemand ons hier iets aan wil doen maar toch voelt het heel dreigend. We maken een beetje gebruik van de situatie door goed voor het raampje te zitten met onze witte koppies en we worden opgemerkt. Er wordt gewezen en geroepen en je ziet dat ze ons door gaan laten. Luis steekt de mannen nog wat van onze biljetjes toe en we kunnen de barricade verlaten.

We rijden tien kilometer terug naar een 24/7 wegrestaurant. Daar zijn nog meer gestrande reizigers naartoe gereden, waaronder een touringcar die normaal gesproken van Nicaragua naar Costa Rica rijdt. Daar hadden we bijna kaartjes voor gekocht, maar dan was het dus ook niet gelukt. Iedereen berust zich in de situatie. We zullen moeten wachten. Het is inmiddels negen uur in de avond en we hopen met zijn allen dat de demonstranten op een zeker moment moe worden en de barricades zullen opheffen.

We eten wat snackjes en kletsen wat met andere reizigers om de tijd te doden. Tegen elf uur merken we dat er steeds meer auto’s uit de richting van Managua komen. We kijken goed en dan ontdekken we dat dit niet meer allemaal terugrijdende voertuigen zijn, maar ook wagens die we nog niet eerder hebben gezien en die dus van de andere kant moeten komen! Een vrachtwagen stopt bij het wegrestaurant en van hem leren we dat er inderdaad mensen door komen, maar dat het nog lang niet over is. Nog even geduld dus. Dan komt er hulp. Aan de sterrenhemel zien we flitsen. Het is noodweer in Managua en dat kan wel eens onze redding zijn. De demonstranten zullen echt niet in de stortbuien op de barricades blijven staan. We stappen weer in de auto en rijden het onweer tegemoet.

De snelweg lijkt verlaten en we hebben goede hoop dat het inderdaad gaat lukken. Voor ons rijden een bus en een vrachtwagentje en we rijden met gematigde snelheid in een treintje richting de plek waar het enkele uurtjes geleden zo spannend werd. Maar dan zakt de moed ons in de schoenen. Nog ruim voordat we bij de eerdere barricade aankomen zien we een oranje gloed opdoemen. Er is een gloednieuwe hoop banden opgeworpen en we staan weer stil. De bus voor ons begint leeg te lopen en de mensen, veelal lokale bevolking, gaan lopen langs de versperring. Dat is voor ons natuurlijk geen optie met de backpacks en nog veertig kilometer naar Managua. Dit gaat weer lang duren. Nog een kleine tien uur tot onze vlucht...

Dan zit het ons toch eindelijk een keertje mee. De demonstranten lijken het wel goed te vinden zo. De laatste band brandt uit en de rommel wordt een beetje opzij geschoven. Begeleid door wat gejoel mogen we door. We zijn weer onderweg!

En dit keer voorgoed. We rijden door de nacht en het is leeg. Las Maderas is verlaten. De rommel en de zwarte vlekken op het asfalt zijn de stille getuigen van wat hier eerder is gebeurd. Verderop rijden we over kletsnat asfalt. Het heeft hier heel hard geregend en dat is goed. We komen geen obstakels meer tegen anders dan wat restanten van barricades. Het vliegveld en ons hotel liggen aan de buitenrand van de stad dus we hoeven Managua niet in. We gaan het halen.

Om half één in de nacht stopt Luis voor de deur van ons hotel. De vertrekhal van het vliegveld is aan de overkant van de straat dus ons kan niets meer gebeuren. We zijn Luis enorm dankbaar voor zijn doorzettingsvermogen en voor het verantwoordelijkheidsgevoel dat hij toonde richting ons. We geven hem ons water, onze snacks en flink wat extra geld om de schade enigszins te dekken. Dan vertrekt Luis terug naar Estelí. We duimen voor zijn veilige overtocht. Wij duiken onder de douche en in bed voor nog een paar uur slaap voor onze vlucht naar prachtig en rustig Costa Rica.

We hebben een nare dag gehad, maar het was enigszins geruststellend om te weten dat er geen enkele wrok richting ons bestond. In het heetst van de strijd merkten we ook dat de demonstranten hun best deden om ons geen leed te berokkenen. We duimen voor het volk van Nicaragua en we hopen dat het land er snel bovenop komt. Deze situatie is zo zonde voor dit prachtige land met haar vriendelijke bevolking. Inmiddels heeft het ministerie van buitenlandse zaken het reisadvies voor Nicaragua aangescherpt: alleen reizen indien noodzakelijk. Op social media zien we dat de situatie nog zeer vervelend is. We zijn blij dat we onze plannen hebben gewijzigd. We genieten nu van prachtig en rustig Costa Rica.